Slavların Liderlik Mücadelesi: Rusya-Ukrayna Çekişmeleri ve Ukrayna’nın Bağımsızlık Mücadelesinde Tarih ve Filoloji Çalışmaları

Özet

Ukraynalılar Ruslardan farklı bir Slav kavmidir ve Güney Rusya yerli halklarının karışımı ile ortaya çıkan etnik bir oluşumdur. Rus Kazakları olarak da isimlendirilen Ukraynalılar savaşçı bir ulus olup, Rusların desteğiyle 1648’de Lehistan’dan ayrılarak özerk bir siyasi yapı kurdular. Fakat Lehistan toprakları uzun bir süre Osmanlı-Rus çekişmesine sahne oldu. Bu çekişmeler, Lehistan ve Osmanlı Devleti’nin zayıflamasına neden olurken Rusya’nın güçlenmesine ortam hazırladı. Lehistan 1770, 1792 ve 1795 yıllarında üç kez paylaşılmış bunun sonucunda Rusya, Ukrayna’nın büyük bir bölümünde hâkimiyet kurmuştu. Ukrayna Rusya’nın Panislavist emelleri karşısında en çok mağdur olan ülke konumunda yer almış ve 1918 yılına kadar bağımsız olamamıştır.
Bu makalede Ukrayna’nın Rusya’ya karşı yürüttüğü bağımsızlık mücadelelerinde tarih ve filoloji çalışmalarının etkisi ve bu mücadeleye katkısı üzerinde durulacaktır. Ukrayna milliyetçiliği üzerine Venelin ile Gruşevski’n mukayeseli katkıları incelenecektir.